Zapraszamy do lektury nowego zeszytu „Postępów Techniki Jądrowej” (2/2024)
Szanowni Państwo,
W bieżącym numerze pierwszy z opublikowanych artykułów przygotowany przez Annę Matyjankę i Krzysztofa W. Fornalskiego poświęcony jest możliwości zindywidualizowania podejścia do ochrony radiologicznej, która z zasady nie uwzględnia takich czynników wpływających na odpowiedź na działanie promieniowania jonizującego, jak promieniowrażliwość. W artykule dokonano przeglądu metod radiobiologicznych, których potencjalne wykorzystanie do szacowania promieniowrażliwości zostało przetestowane w kilku wybranych pracach naukowych.
W drugim artykule, Andrzej Nowicki, Agnieszka Miśkiewicz, Katarzyna Kiegiel, Grażyna Zakrzewska-Kołtuniewicz przedstawiają jakie prace były wykonane nad paliwem do HTRG prowadzone w żerańskiej filii Instytutu Badań Jądrowych. W ramach szeroko planowanego w latach 50. ubiegłego wieku programu pokojowego wykorzystania energii atomowej w Polsce, to ośrodek żerański miał stanowić wsparcie naukowe pracujące nad zagadnieniami zaopatrzenia w paliwo planowanych do budowy reaktorów, z wyłączeniem etapu wzbogacania uranu w izotop U-235.
W ostatnim z zamieszczonych artykułów Grażyna Zakrzewska-Kołtuniewicz, Danuta Wawszczak, Marcin Brykała, Leon Fuks, Katarzyna Kiegiel, Irena Herdzik -Koniecko, Agnieszka Miśkiewicz, Andrzej Pawelec, Ewelina Chajduk, Wojciech Starosta, Tomasz Smoliński, Marcin Rogowski omawiają doświadczenia zdobyte w projekcie GOSPOSTRATEG-HTR. Pomyślne zastosowanie reaktorów wysokotemperaturowych w przemyśle będzie uzależnione m.in. od opanowania na skalę przemysłową produkcji paliwa TRISO spełniającego rygorystyczne wymagania dotyczące składu chemicznego i parametrów fizycznych. Specyfika TRISO, znacznie różniącego się od paliwa do reaktorów wodnych, implikuje konieczność opracowania specjalnej strategii postępowania po wyjęciu paliwa z reaktora.
Publikujemy również dla Państwa wiadomości z kraju i ze świata, doniesienia o wydarzeniach, a także recenzję publikacji dotyczącej Marii Goeppert-Mayer. Tańcząca z atomami – nowa biografia Noblistki.
Z kolei Marek Bielski w felietonie pod tytułem „Atom mocno dmucha w… żagle!?” przedstawia tekst inspirowany m.in. konferencją Baltic Nuclear Energy Forum.
Na ostatnich stronach wspominamy zmarłego fizyka noblistę prof. Petera Higgsa. Oprócz swojego wybitnego wkładu w fizykę cząstek elementarnych, prof. Peter Higgs był wyjątkową osobą, niezwykle inspirującą postacią dla fizyków na całym świecie, człowiekiem o rzadkiej skromności, wspaniałym nauczycielem i osobą, która wyjaśniała fizykę w bardzo prosty, ale głęboki sposób. Wspominamy także dr. inż. Jana Szczurka, który prowadził szczegółowe analizy projektów reaktorów generacji III+ w Instytucie Badań Jądrowych, a następnie w Instytucie Energii Atomowej.
Czytelnikom życzę owocnej lektury oraz udanego letniego wypoczynku.
Krzysztof Madaj,
redaktor naczelny