W dniu 28 sierpnia 2012 r. na terenie Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej (IAEA Collaborating Centre) w Warszawie przy ulicy Dorodnej 16 odbyło się uroczyste otwarcie CENTRUM RADIOCHEMII I CHEMII JĄDROWEJ NA POTRZEBY ENERGETYKI JĄDROWEJ I MEDYCYNY NUKLEARNEJ. W otwarciu uczestniczyło 150 gości z kraju jak i z zagranicy m.in.:
minister Hanna Trojanowska, Pełnomocnik Rządu ds. Polskiej Energetyki Jądrowej
minister Jacek Guliński – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Adam Struzik – Marszałek Województwa Mazowieckiego
Krzysztof Kurzydłowski – Dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju
W trakcie uroczystości 17 pracownikom Instytutu zostały wręczone odznaczenia państwowe.
Zaproszeni goście zwiedzili Centrum, zapoznali się z nowoczesną aparaturą wysłuchali prelekcji pracowników Instytutu o planowanych działaniach.
Nowoczesne Centrum Radiochemii i Chemii Jądrowej to pierwsza inwestycja bezpośrednio dotycząca wzmocnienia zaplecza badawczego dla potrzeb Polskiego Programu Energetyki Jądrowej. Zrekonstruowany budynek laboratoryjny zawiera 8 pracowni izotopowych klasy II, w których będzie można prowadzić prace z otwartymi źródłami promieniotwórczymi o wysokich aktywnościach, ponadto mieszczą się w nim 4 pracownie izotopowe klasy III, 4 laboratoria chemiczne, laboratorium syntez chemicznych, 5 pracowni wyposażonych w aparaturę unikatową, 5 pomieszczeń pomocniczych, 12 pokoi pracy koncepcyjnej oraz sala szkoleniowo – konferencyjna wyposażona w sprzęt pozwalający na obserwację na ekranie eksperymentów prowadzonych w laboratoriach izotopowych.
Wszystkie laboratoria klasy II znajdujące się za śluzami sanitarno-dozymetrycznymi i klasy III są wyposażone w kompleksowy system ochrony radiologicznej przeznaczony do ciągłego monitoringu ewentualnych skażeń radioaktywnych w pomieszczeniach laboratoryjnych z centralnym komputerem ze specjalistycznym oprogramowaniem monitorującym i archiwizującym dane.
W pracowni klasy II znajduje się manipulatorowa komora gorąca, poszczególne laboratoria wyposażone są w dygestoria radiochemiczne oraz w komory do pracy z izotopami alfa promieniotwórczymi. Centrum zostało wyposażone w nowoczesna aparaturę pomiarową: spektrometry promieniowania alfa, beta i gamma, spektrometr masowy, spektrometr rentgenowski, analizator TGA -TDA, spektrometry UV – VIS, chromatografy gazowe oraz w aparaturę procesową; młyny, autoklawy, ekstraktory, piece do spiekania tlenków paliw rozszczepialnych etc. Bramki dozymetryczne zainstalowane w pracowniach izotopowych klasy II zostały wyprodukowane w Laboratorium Technik Jądrowych ICHTJ, którego zespół w ramach projektu POIG opracował nowe typy aparatury radiometrycznej dla potrzeb ośrodków jądrowych, ośrodków medycyny nuklearnej oraz energetyki jądrowej.
W centrum będą prowadzone prace badawczo – rozwojowe w zakresie chemii jądrowej dla energetyki jądrowej oraz opracowywania nowych radiofarmaceutyków. Centrum zatrudnia ok. 30 pracowników i 10 doktorantów. Ważną rolę odegra Centrum w zakresie szkolenia specjalistów, w ramach prowadzonego Studium Doktoranckiego (obecnie 20 studentów i rozpoczęty wspólny program z CEA Marcule. M.in. w Centrum będą realizowane projekty UE – Euratom , których ICHTJ prowadzi najwięcej w kraju, jest zaangażowany w realizację dziewięciu projektów w ramach 7 PR UE i programu EURATOM dotyczących nowych metod przerobu paliwa jądrowego ACSEPT, nowych metod biodozymetrycznych MULTIBIODOSE, odporności izolacji przewodów elektrycznych w EJ ADVANCE, uzyskania akceptacji społecznej składowania odpadów promieniotwórczych IPPA, wzmocnienia udziału nowych krajów członkowskich w EUROATOMIE NEWLANCER, przerobem paliw jądrowych reaktorów IV generacji ASGARD. W roku 2012 Instytut uzyskał środki na realizację projektu SUCCESS w którym ICHTJ z partnerami europejskimi będzie kontynuował prace nad nowymi metodami przerobu paliwa jądrowego oraz projektu TALISMAN grupującego duże laboratoria i instalacje radiochemiczne we Francji, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Szwecji i Niemczech (należy wspomnieć, że z nowych krajów członkowskich do projektu poza ICHTJ został zaproszony jedynie Uniwersytet Karola w Pradze). W centrum i innych zakładach naukowych będzie realizowany też projekt POIG;„Analiza możliwości pozyskiwania uranu dla energetyki jądrowej z zasobów krajowych” oraz trzy tematy projektu strategicznego NCBiR koordynowane przez ICHTJ– dotyczące przerobu zużytego paliwa jądrowego i odpadów, oraz chemii obiegów wodnych w tym zagadnienia związane z oczyszczaniem strumieni chłodziwa i generacji wodoru w procesach radiolityczno - katalitycznych, w uzyskaniu tych projektów ICHTJ i jego partnerzy uzyskali poparcie PGE EJ, które jest zainteresowane wynikami prac. Uczestniczy również w realizacji trzech innych tematów projektu strategicznego.
Poza zagadnieniami energetyki jądrowej ICHTJ realizuje szereg projektów z zakresu syntezy radiofarmaceutyków, we współpracy z POLATOM (izotopy reaktorowe) i SLCJ UW (izotopy cyklotronowe), następnie testowane w Zakładzie Medycyny Nuklearnej UM na Banacha. Ostatnio we współpracy z Instytutem Transuranowców w Karlsruhe przygotowano nowy radiofarmaceutyk do leczenia glejaka mózgu który był testowany na pacjentach w tym ośrodku.