Raporty IChTJ. Seria B nr 4/2008





WIELOPIERŚCIENIOWE WĘGLOWODORY AROMATYCZNE - WYSTĘPOWANIE I OZNACZANIE

Przemysław Drzewicz


Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) należą do grupy trwałych toksycznych związków zanieczyszczających atmosferę. Są to lotne związki organiczne (LZO), które powstają w wyniku działalności człowieka. Głównym źródłem ich emisji do środowiska jest spalanie paliw kopalnych (węgla, ropy naftowej, torfu). Są to związki o silnych właściwościach mutagennych i kancerogennych. Właściwości te sprawiają, że są bardzo szkodliwe nawet w bardzo niskich stężeniach. Wysoka lotność tych związków powoduje, że są jednymi z najbardziej rozpowszechnionych w środowisku zanieczyszczeń.
Raport zawiera przegląd metod analitycznych stosowanych do oznaczania WWA w powietrzu. Szczególną uwagę poświęcono WWA zawierającym w pierścieniu aromatycznym heteroatom: siarkę, azot lub tlen. Obecność heterocyklicznych WWA w próbkach środowiskowych powoduje, że wymagane jest stosowanie bardzo złożonych i długotrwałych metod przygotowania próbki, polegających na rozdzieleniu tych grup związków. Jednak w chromatografii gazowej, niektórych przypadkach, istnieje możliwość optymalizacji programu temperaturowego w taki sposób, aby było możliwe oznaczanie zarówno WWA, jak i heterocyklicznych WWA bez potrzeby wstępnego przygotowania próbki. W raporcie przedstawiono warunki chromatograficzne oznaczania WWA i heterocyklicznych WWA w gazach pochodzących ze spalenia lekkiego oleju opałowego.

(in English)